Współczesne regulacje prawne stawiają przed instytucjami obowiązanymi (zgodnie z ustawą z dnia 1 marca 2018r.) do przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML) oraz ochrony danych osobowych (RODO) coraz to nowe wyzwania. Wprowadzone w 2018 roku przepisy ustawy AML ukierunkowane są na wykrywanie i zapobieganie działaniom przestępczym związanych z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. W ramach tych regulacji, instytucje finansowe i inne podmioty obowiązane są do dokładnej analizy swoich klientów, ich działalności gospodarczej oraz transakcji, w celu zidentyfikowania ewentualnych nieprawidłowości lub podejrzanych zachowań. Zasada „Poznaj swojego klienta” (KYC – Know Your Customer) nakazuje instytucjom zdobycie pełnego zrozumienia klienta, aby uniknąć ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu.
Ogólne rozporządzenie o ochronie danych (RODO) wprowadza zasadę minimalizmu danych, która kładzie nacisk na ograniczanie ilości przetwarzanych danych osobowych do minimum niezbędnego do osiągnięcia określonych celów. Zgodnie z tą zasadą, instytucje powinny zbierać tylko te informacje, które są istotne dla przetwarzanego celu i nie przekraczać tego zakresu.
Instytucje obowiązane z jednej strony muszą zdobyć wystarczającą wiedzę o swoich klientach, aby skutecznie przeciwdziałać praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, z drugiej strony zaś, zgodnie z RODO, nie mogą zbierać nadmiernie dużej ilości danych. W tym kontekście, kluczowe staje się odpowiednie dopasowanie i balansowanie zebranych informacji do celów transakcji oraz analizy ryzyka.
Dyrektywa o Ochronie Osób Sygnalizujących Naruszenia Prawa, znana również jako dyrektywa o sygnalistach, wprowadza kolejny element do tej układanki. Jej celem jest stworzenie bezpiecznego środowiska dla osób zgłaszających naruszenia prawa w organizacjach. Wprowadza ona wymóg, aby organizacje o rozmiarze co najmniej 50 pracowników stworzyły mechanizmy wewnętrzne do przyjmowania sygnałów o potencjalnych naruszeniach, a także zapewniły ochronę osobom zgłaszającym. Ta dyrektywa wpisuje się w klimat etycznej odpowiedzialności i transparentności w biznesie oraz ma na celu ograniczenie ryzyka działań niezgodnych z prawem.
Łącząc te trzy regulacje, widać, że istnieje punkt zbieżności w zakresie dbałości o ochronę danych osobowych oraz konieczności identyfikacji potencjalnych działań niezgodnych z prawem. Wszystkie trzy regulacje podkreślają potrzebę skrupulatnego monitorowania, analizy i reagowania na potencjalne nieprawidłowości, zarówno na płaszczyźnie finansowej, jak i ochrony danych. Organizacje muszą znaleźć równowagę między minimalizacją zbieranych danych, a jednoczesnym posiadaniem wystarczających informacji do skutecznego przeciwdziałania nadużyciom.
W obliczu coraz bardziej złożonej i dynamicznej rzeczywistości biznesowej, instytucje muszą połączyć wysiłki, aby skutecznie spełniać wymogi RODO, AML i dyrektywy o sygnalistach. Dbałość o prywatność danych, zapobieganie praniu pieniędzy i korupcji oraz umożliwienie sygnalistom wskazywania potencjalnych naruszeń stanowi trzon nowoczesnej strategii zarządzania ryzykiem i ochrony integralności działań biznesowych.
dla sektora publicznego i prywatnego